1. Quạt két nước là gì? Cấu tạo của quạt két nước ô tô

1.1 Quạt két nước là gì?

Quạt két nước (hay còn gọi là quạt làm mát két nước) là một bộ phận quan trọng trong hệ thống làm mát của ô tô, có nhiệm vụ làm mát nước tản nhiệt sau khi nước đã hấp thụ nhiệt từ động cơ. Quạt giúp duy trì nhiệt độ ổn định cho động cơ hoạt động hiệu quả, tránh tình trạng quá nhiệt có thể gây hư hỏng nghiêm trọng.

Khi xe hoạt động ở tốc độ thấp, dừng chờ đèn đỏ hoặc kẹt xe, lưu lượng gió tự nhiên không đủ để làm mát két nước. Lúc này, quạt két nước sẽ tự động bật để hỗ trợ hạ nhiệt, đảm bảo động cơ không bị quá nóng.

1.2 Cấu tạo của quạt két nước ô tô

Quạt két nước gồm các bộ phận chính sau:

• Cánh quạt: Làm bằng nhựa hoặc kim loại nhẹ, có hình dạng khí động học giúp tạo luồng gió mạnh để tản nhiệt nhanh chóng cho két nước.

• Mô tơ quạt: Là trái tim của hệ thống, thường dùng điện 12V từ hệ thống điện ô tô. Khi nhận tín hiệu từ cảm biến nhiệt hoặc ECU, mô tơ sẽ quay và truyền chuyển động đến cánh quạt.

• Khung quạt (vỏ bảo vệ): Được gắn cố định phía sau két nước, có nhiệm vụ định vị quạt và bảo vệ người sử dụng khỏi cánh quạt khi đang quay.

• Cảm biến nhiệt độ: Được lắp tại thân máy hoặc gần két nước, giúp nhận biết nhiệt độ nước làm mát. Khi nhiệt độ vượt ngưỡng cho phép (thường từ 90–105°C), cảm biến sẽ gửi tín hiệu đến ECU hoặc relay để kích hoạt quạt hoạt động.

• Relay và cầu chì: Điều khiển dòng điện đến mô tơ quạt, đảm bảo quạt hoạt động đúng lúc và an toàn.
  
  

Quạt két nước ô tô giúp tăng sự lưu chuyển không khí đi qua két nước

Một số dòng xe hiện đại sử dụng quạt điều tốc hoặc quạt ly tâm biến thiên, giúp điều chỉnh tốc độ quay tùy theo nhiệt độ nước làm mát, tối ưu hiệu quả làm mát và tiết kiệm điện năng.

2. Những dấu hiệu nhận biết quạt két nước ô tô có vấn đề

Việc sửa chữa ô tô kịp thời phụ thuộc rất nhiều vào khả năng nhận diện sớm vấn đề. Dưới đây là các dấu hiệu bạn nên lưu ý:

2.1 Nhiệt độ động cơ tăng bất thường

Đây là dấu hiệu phổ biến và dễ nhận biết nhất. Nếu đồng hồ nhiệt độ tăng nhanh khi xe dừng hoặc di chuyển chậm (như khi kẹt xe), khả năng cao là quạt két nước không hoạt động đúng.

2.2 Đèn báo nhiệt độ sáng liên tục

Trên cụm đồng hồ taplo, đèn báo nhiệt thường có biểu tượng nhiệt kế. Khi đèn này bật sáng, bạn cần kiểm tra hệ thống làm mát ngay lập tức.

2.3 Có mùi khét trong khoang động cơ

Nếu bạn ngửi thấy mùi giống như nhựa cháy hay dầu máy bị đốt, đó có thể là do nhiệt độ quá cao trong khoang động cơ – hậu quả của quạt két nước không quay hoặc quay yếu.

2.4 Nghe thấy tiếng ồn bất thường từ quạt

Nếu quạt két nước phát ra tiếng gầm, rít, hoặc lạch cạch thì có thể mô tơ quạt đã yếu hoặc gãy cánh.

3. Nguyên nhân khiến quạt két nước bị hỏng

Để sửa chữa ô tô đúng hướng, cần xác định nguyên nhân cốt lõi gây lỗi quạt làm mát:

3.1 Hư hỏng cầu chì

Một trong những nguyên nhân phổ biến khiến quạt làm mát két nước không hoạt động hoặc hoạt động yếu là do hỏng cầu chì. Để xử lý, bạn nên tham khảo sổ tay hướng dẫn sử dụng xe để xác định vị trí chính xác của cầu chì quạt — thường nằm trong khoang động cơ. Nếu phát hiện cầu chì bị đứt, bạn có thể thay thế bằng một chiếc dự phòng. Tuy nhiên, nếu sau khi thay mà quạt vẫn không hoạt động, tốt nhất nên mang xe đến gara uy tín để được sửa chữa ô tô kịp thời, tránh hư hỏng nặng hơn cho hệ thống làm mát.

3.2 Hư hỏng Rơ-le quạt làm mát két nước

Nếu bạn thấy động cơ đã nóng lên nhưng quạt làm mát két nước không quay thì giắc cắm và dây điện có thể là thủ phạm gây ra vấn đề này. Bạn nên kiểm tra kết nối từ rờ le tới quạt xem có dòng điện không. Sử dụng đồng hồ VOM đo điện áp giữa rờ le và quạt. Đồng hồ nên chỉ 12V còn không thì có thể bạn sẽ cần thay rơ le.Việc xác định lỗi cần đến thiết bị chẩn đoán chuyên dụng và kiến thức kỹ thuật, do đó bạn nên đưa xe đến gara uy tín chuyên sửa chữa ô tô để được kiểm tra chính xác và xử lý kịp thời, tránh những rủi ro lớn hơn cho động cơ.

Ngoài ra còn phải đảm bảo điều kiện role không được “chết”. Cấp điện vào role quạt và dùng đồng hồ VOM kiểm tra thông mạch các chân và role có nhảy hay không. Nếu các chân đều thông như đúng cấu tạo thì vẫn chưa đảm bảo là role còn sống hay không. Bước cuối cùng để đảm bảo điều này, dùng đồng hồ Vom đo điện trở cuộn dây trong role trước và sau khi cấp điện vào role. Đến khi đó, ta mới biết chính xác là role quạt còn hoạt động hay không.

3.3 Hư hỏng ly hợp quạt làm mát két nước:

Ly hợp có nhiệm vụ kết nối quạt làm mát với trục bơm nước. Nếu ly hợp hư hỏng thì động cơ sẽ bị quá nhiệt do không được làm mát. Tuy nhiên loại ly hợp này thường xuất hiện trên xe tải, quạt làm mát lắp trên trục bơm nước. Khi ly hợp hoạt động thì quạt làm mát mới quay và két nước mới được giải nhiệt.

Ly hợp quạt bị hư hỏng

3.4 Mức nước làm mát không đủ:

Mức nước làm mát cũng có thể gây ra vấn đề.

• Thiếu hoặc không có nước làm mát thì các chi tiết sẽ bị nóng lên quá mức giới hạn do đó ảnh hưởng tuổi thọ của động cơ.

• Khi nhiệt độ cao quá mức thì sẽ ảnh hưởng đến chất lượng dầu bôi trơn trong động cơ.

Đến một lúc nhiệt độ tăng lên quá cao, dầu bôi trơn này có thể bốc cháy nếu không được làm mát kịp thời. Piston sẽ bị kẹt, dễ gây kích nổ trong động cơ. Vì thế, nước làm mát của quạt cũng ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động an toàn của động cơ.

Bạn cần phải quan sát bình chứa nước làm mát và châm thêm nước làm mát nếu thiếu để tránh kích nổ.

>>> Xem thêm : Tầm quang trọng của nước làm mát đối với động cơ

3.5 Cảm biến nhiệt độ nước làm mát bị hư hỏng:

Cảm biến nhiệt độ nước làm mát là thành phần chính quyết định khi nào quạt làm mát hoạt động. Nếu cảm biến hư hỏng, ECU sẽ không biết động cơ đang nóng hay lạnh để điều khiển quạt làm mát.

Ngoài ra, ECU cũng không thể tính toán thời gian phun nhiên liệu, góc đánh lửa sớm, tốc độ chạy không tải,… Do đó, cảm biến nhiệt độ nước làm mát là một bộ phận rất quan trọng đối với hoạt động của quạt làm mát.

Cảm biến nhiệt độ nước làm mát là nhân tố quyết định hoạt động của quạt làm mát

3.5 Cánh quạt bị gãy

Do cánh quạt làm bằng nhựa nên khi hoạt động lâu ngày sẽ gây ra hiện tượng nóng, giòn do giãn nở vì nhiệt. Quạt tản nhiệt làm mát nếu bị hỏng cánh sẽ không cung cấp đủ gió làm mát. Bạn cần phải thay thế cánh quạt kịp thời, nhanh chóng.

Cánh quạt làm máy bị gãy

4. Giải pháp sửa chữa ô tô và bảo dưỡng quạt két nước: 

Tại Gara Minh Phương, chúng tôi cung cấp dịch vụ:

• Kiểm tra mô tơ quạt, relay, cảm biến, hệ thống điều khiển.

• Vệ sinh két nước, thay nước làm mát đúng chuẩn.

• Sửa chữa hoặc thay thế quạt két nước chính hãng.

• Tư vấn bảo dưỡng và sửa chữa  ô tô định kỳ, đặc biệt trước mùa nóng.

Việc bảo trì quạt két nước nằm trong các gói bảo dưỡng xe ô tô Thủ Đức, được nhiều khách hàng lựa chọn để phòng tránh sự cố bất ngờ.

5. Kết luận

Quạt két nước tuy là chi tiết nhỏ, nhưng giữ vai trò lớn trong việc đảm bảo động cơ hoạt động ổn định, đặc biệt trong mùa hè nắng nóng. Đừng để những sự cố nhỏ gây ra hậu quả lớn. Hãy liên hệ ngay Trung tâm chăm sóc ô tô Minh Phương chuyên về bảo dưỡng xe ô tô Thủ Đức, kiểm tra hệ thống làm mát, điều hòa, động cơ với công nghệ hiện đại và đội ngũ kỹ thuật viên chuyên sâu. Chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn trên mọi hành trình an toàn.

Công ty TNHH Ô Tô Minh Phương
Địa chỉ: 12, đường số 33, An Khánh, Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh
Hotline: 0909 912 538
Facebook: https://www.facebook.com/garaminhphuong
Website: https://autominhphuong.com/